Sharmila in thichan geija dinga an angol kumsom lhinna ding ni 10 bou kivat ta

Imphal, Ellha 21(NNN): Phallha nisim 2 tengleh Irom Sharmila Chanu in India pumpi ahithei loutah jongleh Manipur beh a AFSPA, 1958 lahdoh ding deina jalla an angolna kumsom lhing ding ahitai. Aman an angolla akidou pipen hochu - kisotnemna, mi achanding kilahpeh, kinunbolna leh human rights kisukeh chenghi ahi. Mahatma Gandhi hi vannoijin nonviolence toh avet chepmin, Sharmila galsat danhi Mahatma Gandhi hungthah penkit abange. An angol kumsom lhinna manna dingahin Just Peace Foundation hohin thil bolding tampi aneijun ahi.

Tumasanga chu lekhajih minthang Arundhati Roy hin Imphal a Phallha nisim 2 ni-khohi Irom Sharmila toh Kaman khomding ahi ativangin anu adamloujeh in hungthei louding ahitai. Ahin, Just Peace Foundation hin Jeevan Reddy, ukil retire pahi Phallha nisim 2 leh Imphal a kimanchahna a hungjao ding ahi, atiuve.

Phallha 2000 kummachu Assam Riffles hon Imphal huikong ngahmun koma Malom munna khu misom anathao ahi. Hitahchun, mipi hohin Armed Forced (Special Powers) Act 1958 noija hinkho aman lhomdanhi ahin hedoh taove. Irom Sharmila Chanu kitinu hin AFSPA noija genthei thohho lhatdohna dingin hichi Act repeal akibol kahse a thichan geija dinga an ngol akipantai. Tuchan geijahi anahlanga konna an kihetlutpeh a Hingham ham ahi. Datmo umtah khatchu, amaleh ama kithatgo ahi tin case akibol khummin JNIMS, Prompat, Imphal’a high security jail’a kikoija ahi.

AFSPA hi Union Home Ministry in 1958 kumma sepaiho gamhelna munna aumteng uleh aman diuva ana phudoh ahi. Ahinlah, sepai hohin hichi Act hi mangchan photchetna umhih jongleh mi aginmo thim houchu lung sa-ihna neilou hellin amohtha jengthei taove, ajehchu hichi Act hin sepaiho chonvalna hi asop ngimthei ahi. Achesa kum 52 sunghin sepai hohin AFSPA noijahin mi aginmo houchu amannun, ahennun thatjong athatnun ahi. Chomkhat jouvin Kashmir jong hichi Act noijahin ahin ki-umsahtai.

Human Rights Alert’s executive director, Babloo Loitongbam sei dannin “AFSPA kimanna kum 52 sungahin akumsehleh Manipur a hin mi 500 athu tanmasah louvin akikaplih in ahi” ati e. Manipur a Act hi repeal kibol maithei dinmunna aum vanghin, Arunachal Pradesh, Meghalaya leh Nagaland hin kithutohtah in repeal bolna dingin akinopto uve. Act repeal kibol dinghi thuchom hitaleh Chief Minister O. Ibobi Singh hin Act hi mipin adeiloujeh a 2004 kumma ana kilahdohna Imphal municipality mun sagiho a kithah koikit maithei ahi tin tunaicha ahoulimna khatnah aseijin ahi.

Manipur a konna AFSPA deiloujeh a thichan geija dinga an ngol hung umdohi tosoi jeh ahipoi. Parliament’a
1985 kumma ahung kipatna patnin Manipur mi 25,000 tobang hinkhohi AFSPA minnin amollemtai. Sharmila
hin kagal sathi sorkar khatseh chunga kasat ahipoi chuleh namkhat seh phatchomna dinga kasat ahipoi. Ahinlah, hichi Act mangcha sorkar jouse chunga kasat ahin chuleh Act hin asuhgenthei ho jouse dinga kasat ahi, ati e. Babloo hin aseijin Sharmila hi alungtup molsolouvin thitaleh galguh bolhon India’n einahsah pouve atiuhi adihnai hintiding mi akimu bediu ahi.

Hijeh a hi Just Peace Foundation (JPF) hin tanglou hella Sharmila in AFSPA adounahi akithopiu ahi. JPF hin civil kiloi khomna hotoh Phallha nisim 2 a pat nisim 6 changeihi puchon pachon vetsahna leh seminar a manding atiuve. Phallha nisim 5 nileh lasa band Tapta hohin Bheighachandra Open Air Theatre (BOAT), Imphal munna mipi achothoudiu ahi.
Tags: ,

About author

Curabitur at est vel odio aliquam fermentum in vel tortor. Aliquam eget laoreet metus. Quisque auctor dolor fermentum nisi imperdiet vel placerat purus convallis.