Manlou thun gelpoute

Leiset hindanhi ivetleh thilpha bolsangin thilse bol anomjon, hijeh chun ichapan laichun inulepan thilpha eihilho bolsangin aseilou chachao bou akiha bollin, ikiheina jouse a min eipho tengleh akingainom jipoi. Ahin, inung vetna ahileh eikihilna jousehi eima phatchom
na dingbou anahin, min ahilna hoitah a juihochu achuhna khat aumteije. Chapan laihi selepha hin
kilhen patna phat ahijeh in chapang hohin asanga lenhon ahilnao manlutah hi manlouthu a agellou diuvin aphai.

Lamkai thusei ngainahi ilhasamlheh jenguve. Hetding khatchu, eiholah a lamkai hohin aphat, atha, alungthim asenna chung chonna chele valena a sumlutjong akipohdoh nalaiju ahin, thunom hilouhel ahi. Achung chonnin, kamphat bol loute, kipachat bol loute ihikit nun, hichan geija lamkaiho akipehdoh nahouhi koiman akipahcha khapoi. Lamkai kitihi lekha themhih henlang, molbilbel jongleh mipi kong toldinga lhendoh ahitahjeh uhin alhahsam naova Pathenín adinpiu ahi tihi suhmil louvin aphai. Lamkai thusei nitlouchu achunga Pathen alung lhaiding jong tahsan aumpoi. Lamkai thusei ideilou aumleh athu manlouva koisanga hitijoh hidiham tia kihou
pithei ahi. Hijehchun, lamkaihon eiho phatna dinga thu asei houhi manlou thun koipou hite.

Manipur huinun aphat tahloujeh a lekhasim nathei ahilou phathin college kainomho akumseh in khopi danga lekhasim dingin ikitol toljeng taovin, ahiding monjong ahinai. Ahinvangin, geldoh ding khatchu khopi lenna college kai jouse chu lekhasimdoh ahidehpoi. Khopi sunga college hoija admission amujoulou nakah a college kainomlou, lekha simnomlou hi simsenlou inei taove. Amahohi lekhasim hilouvin lelhum joh asimmu tithei ahi. Nulepa ten chate gampamma lekhasim nadinga hahsatah a sum ithot uva deibanga ahinsimdoh loudiuhi pohnat aumme. Hijehchun, nachaten ijemtia 12th class a mark hoibehsehlou amuvanga gampamma college kai dinga
nasolgot laitah a koiham khatnin soldatan college hoi mujou ponte tia nahil chahleh athusei chu manlouthun anageldan.

Meilhei hohi Manipuría atampen ahiuva agam neite a akigel vangun atouphao gam kolkah hi Manipur gam hopsomma hopni hambou ahi tihi thuboina ahung santoh kilhonnin athahbeh in ahung lunglinglao dannun akilange. Itileh thinglhang gamhi meilhei tedin kakehbe theidem tihi asung langa agelkhoh pennu khatchu ahitai. Ihetbangu chun, Nagate la akichatnu ahijeh in Kuki ho chennabeh hi athem themmin kikeh lhatahen tia census 2010 lahna dinga Churachandpur district a Kuki te kho tampi chu Bishnupur district a kailut ding agotnu ahitai.

Churachandpur a kiloi khomna inei houvin athu akichet masanga minlahna umthei ponte atiuchu thildihtah abollu ahin, mipin tosot ding lomtah ahi. Naga telah anai ngamlouvu ahijeh hin Kuki te chenna lah a hung kithejah go ahiuvin, alung gellu leh asinsah nahouhi manlouthu a gelpehlou dingin aphai. Tunaicha, Forum for Naga Reconciliation (FNR) hon thuso abol uva reconciliation kiche lhahpina a kathusei nao hihen kathil bolnao hijongleh mi kasuh lhasetnu leh kasuh lunghangu aumleh kathemmo lheh jenguve eingai dammun tia ahinsei uchu gelsaodeu dingin akulle. Ipi tohkhel anei uva, koichunga asuhkhel uva, koi komma ngaidam athummu ahidem? FNR hon ngaidam athumna thei lomma amaho sunga suhkhel aneiju lelah hetdoh theijin umtante. Economic blockade aboljeh uva meilhei ho komma ngaidam athummu ahidem? Ahahsai! Ajehchu
Manipur national highway tenia blockade abol uva Nagaland sunga Manipur gariho ban abol masang uva chu mipi hahsat dingleh meilhei ho thangtom dinghi amu masatnu ahitan, genthei uhenlang thangtom uhen tia abolmongu ahibouve. India sorkar komma ngaidam thum hiuvem tiding jong ahitheilou behkhat ahi. Ahileh Kuki te chunga akhanset naohi akigeldoh uva ngaidam thum ahidiuvem? Ginchat aum penne.

Kuki te chunga akhansetjeh uva ngaidam thum ahiuve tin lataleu hen, angaidam thummu hi iti ilahpeh diuham? Eiho kimin phahna jong umlouva newspaper a ngaidam kithum mai maichu imading akitipoi. Kuki Inpi in United Naga Council (UNC) lubuh ho komma Kuki te chonna dung juija ngaidam nakithum diu ahi atipeh uleh angap chatlouvu ahi. Tangkhul ho lamkaina a Naga te lungthimhi hetthei dingin themkhat ahung kihohlha deutai. Southern Nagaland thua akipalna theidiuva eimujeh uva 1991 kum vella chu thagam ding, nomang ding eina gotnu ahin, Pathen anoploujeh in analolhing pouvin, tua hi kiloipi a chanvou thumkhom piding eigot dannun akilangtai. Agalbol naova ikithopi diuhi angaichat dannun akilangtan, hichiva hi chingtheitah a kalson ngaijinte.

Kuki Inpi in keiho chonna dung juijin ngaidam thummun atiuchu idinpi jingdiu ahi. Idei bang uva ngaidam athum uva, ingaidamjou teng uleh eiho dinga jong thilpha ahithou nahleh kivopmo jong ahidehpoi. Asatah uva Kuki te kihoupi dinga hungnom hitaleu ilamkai houhin ipi seipeh dingham tia phasa demma aumdiu kinep aumme. Hijeh chun, Nagate lungput hung kikhel danhi manlouthu a gelpeh louvin aphai.
Tags: ,

About author

Curabitur at est vel odio aliquam fermentum in vel tortor. Aliquam eget laoreet metus. Quisque auctor dolor fermentum nisi imperdiet vel placerat purus convallis.